Μεγάλη περιβαλλοντική καταστροφή
Σε μια νίκη για περιβαλλοντολόγους και Νιγηριανούς των οποίων η γη μολύνθηκε από διαρροές πετρελαίου, ένα ολλανδικό εφετείο διέταξε, χθες Παρασκευή, τη θυγατρική της Shell στη Νιγηρία να αποζημιώσει δύο αγρότες για ζημιές στη γη τους που προκλήθηκαν από διαρροές το 2004 και το 2005.
«Δάκρυα χαράς. Μετά από 13 χρόνια, έχουμε κερδίσει», έγραψε στο Twitter το ολλανδικό τμήμα της περιβαλλοντικής οργάνωσης “Friends of the Earth”.
«Το δικαστήριο έκρινε ότι η Shell Nigeria ευθύνεται για τις ζημιές που προκλήθηκαν από τη διαρροή», ανακοίνωσε δικαστήριο στη Χάγη. «Το ποσό της αποζημίωσης που θα πρέπει να καταβληθεί θα οριστεί αργότερα», πρόσθεσε.
Σε μια άλλη περίπτωση, το Εφετείο της Χάγης έκρινε ότι η διαρροή πετρελαίου σε άλλο χωριό ήταν αποτέλεσμα δολιοφθοράς και ότι η Shell δεν ευθύνεται.
Το δικαστήριο έκρινε επίσης ότι η μητρική εταιρεία Royal Dutch Shell και η θυγατρική της στη Νιγηρία πρέπει να προσαρμόσουν ένα σύστημα εντοπισμού διαρροών σε έναν αγωγό που προκάλεσε μία από τις διαρροές.
«Πρόκειται για εκπληκτικά νέα για το περιβάλλον και τους ανθρώπους που ζουν σε αναπτυσσόμενες χώρες», δήλωσε ο επικεφαλής της οργάνωσης στην Ολλανδία, Ντόναλντ Πολς. «Σημαίνει ότι οι άνθρωποι στις αναπτυσσόμενες χώρες μπορούν να τα βάζουν με τις πολυεθνικές που τους βλάπτουν», πρόσθεσε.
Η “Friends of the Earth” είχε προσφύγει το 2008 στη δικαιοσύνη μαζί με τέσσερις Νιγηριανούς αγρότες εναντίον της Shell, ζητώντας από την εταιρεία να τους καταβάλει αποζημιώσεις για το χαμένο τους εισόδημά τους λόγω της μόλυνσης των υδάτινων πόρων και των καλλιεργήσιμων εκτάσεων, αλλά και να καθαρίσει την περιοχή από το πετρέλαιο.
Η εταιρεία από την πλευρά της απέδιδε πάντα τη μόλυνση στα χωριά Γκόι, Ικότ Άντα Ούντο και Ορούμα, στη νοτιοανατολική Νιγηρία, σε πράξεις δολιοφθοράς.
Το 2013, το Επαρχιακό Δικαστήριο της Χάγης διέταξε τη Shell Nigeria να αποζημιώσει έναν από τους τέσσερις αγρότες που εμπλέκονται στην υπόθεση. Ωστόσο, το δικαστήριο απάλλαξε τη Shell από την ευθύνη για τη ρύπανση της γης των άλλων τριών αγροτών και αποφάσισε ότι η ολλανδική μητρική εταιρεία της Shell δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνη.
Και οι δύο πλευρές άσκησαν έφεση και οι δικαστές έκριναν το 2015 ότι η Shell θα μπορούσε να κληθεί να λογοδοτήσει στα ολλανδικά δικαστήρια για τις ενέργειές της στη Νιγηρία. Οι δικαστές διέταξαν επίσης τη Shell να δώσει στους ενάγοντες πρόσβαση σε έγγραφα που θα μπορούσαν να ρίξουν περισσότερο φως στην αιτία των διαρροών και πόσα γνώριζε η διοίκηση της Shell για αυτά.
Η απόφαση, κατά της οποίας μπορεί να ασκηθεί έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο της Ολλανδίας, είναι το τελευταίο στάδιο μιας υπόθεσης που θέτει νέους νομικούς όρους σχετικά με το κατά πόσον οι πολυεθνικές στην Ολλανδία μπορούν να θεωρηθούν υπεύθυνες για ενέργειες των θυγατρικών τους στο εξωτερικό.
Η Shell ανακάλυψε και άρχισε να εκμεταλλεύεται τα τεράστια αποθέματα πετρελαίου της Νιγηρίας στα τέλη της δεκαετίας του 1950. Έκτοτε έχει δεχθεί έντονη κριτική από ακτιβιστές και τοπικές κοινότητες για διαρροές και για τους στενούς δεσμούς της εταιρείας με τις κυβερνητικές δυνάμεις ασφαλείας.
Η Διεθνής Αμνηστία έχει διερευνήσει τις δραστηριότητες της Shell στο Δέλτα του Νίγηρα για περισσότερα από 20 χρόνια, συγκεντρώνοντας αδιαμφισβήτητα στοιχεία για το ρόλο της εταιρείας στην κακομεταχείριση των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Σε μια έκθεση που κυκλοφόρησε πριν από ένα χρόνο, η οργάνωση τονίζει τις διάφορες περιπτώσεις που οδηγούν επιτέλους σε δίκη τις επιβλαβείς επιχειρήσεις της Shell στη Νιγηρία.