Η τελευταία έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή της Οδηγίας για τα νιτρικά άλατα (με βάση τα δεδομένα για την περίοδο 2016-2019) προειδοποιεί ότι τα νιτρικά εξακολουθούν να προκαλούν επιβλαβής ρύπανση των υδάτων στην ΕΕ.
Τα υπερβολικά νιτρικά άλατα στο νερό είναι επιβλαβή τόσο για την ανθρώπινη υγεία όσο και για τα οικοσυστήματα, προκαλώντας εξάντληση οξυγόνου και ευτροφισμό. Όπου οι εθνικές αρχές και οι αγρότες έχουν καθαρίσει τα ύδατα, είχε θετικό αντίκτυπο στην παροχή πόσιμου νερού και στη βιοποικιλότητα, καθώς και σε τομείς όπως η αλιεία και ο τουρισμός που εξαρτώνται από αυτές. Ωστόσο, η υπερβολική χρήση λιπασμάτων παραμένει πρόβλημα σε πολλά μέρη της ΕΕ.
Οι συγκεντρώσεις νιτρικών έχουν μειωθεί τόσο στα επιφανειακά όσο και στα υπόγεια ύδατα στην ΕΕ σε σύγκριση με την κατάσταση πριν από την έκδοση της οδηγίας για τα νιτρικά άλατα το 1991. Ωστόσο, η νέα έκθεση αποκαλύπτει ότι έχει σημειωθεί μικρή πρόοδος κατά την τελευταία δεκαετία και η ρύπανση των θρεπτικών συστατικών από τη γεωργία είναι ακόμη αποτελεί σοβαρή ανησυχία για πολλά κράτη μέλη.
Για την περίοδο 2016-2019, σε όλα τα κράτη μέλη, το 14,1% των υπόγειων υδάτων εξακολουθεί να υπερβαίνει το όριο συγκέντρωσης νιτρικών για το πόσιμο νερό. Σύμφωνα με τα ευρήματα, το νερό που αναφέρεται ως ευτροφικό στην ΕΕ περιλαμβάνει το 81% των θαλάσσιων υδάτων, το 31% των παράκτιων υδάτων, το 36% των ποταμών και το 32% των λιμνών.
Η Επιτροπή θα ενεργήσει για τη βελτίωση της συμμόρφωσης με την Οδηγία για τα νιτρικά άλατα, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για την επίτευξη του στόχου της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για μείωση των απωλειών θρεπτικών συστατικών κατά τουλάχιστον 50% έως το 2030. Αυτό απαιτεί ενισχυμένα μέτρα στα περισσότερα κράτη μέλη σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο.
Συνολικά, η ποιότητα των εθνικών προγραμμάτων δράσης έχει βελτιωθεί, αλλά σε πολλές περιπτώσεις τα ισχύοντα μέτρα δεν είναι επαρκώς αποτελεσματικά για την καταπολέμηση της ρύπανσης σε περιοχές όπου η γεωργική πίεση έχει αυξηθεί. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην αντιμετώπιση της ρύπανσης από νιτρικά άλατα πρέπει επίσης να ληφθούν καλύτερα υπόψη σε εθνικό επίπεδο.
Το Βέλγιο, η Τσεχία, η Δανία, η Γερμανία, η Φινλανδία, η Ουγγαρία, η Λετονία, το Λουξεμβούργο, η Μάλτα, η Ολλανδία, η Πολωνία και η Ισπανία αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την αντιμετώπιση της θρεπτικής ρύπανσης από τη γεωργία. Η Βουλγαρία, η Κύπρος, η Εσθονία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Πορτογαλία και η Ρουμανία διαθέτουν επίσης hotspots όπου η ρύπανση πρέπει να μειωθεί επειγόντως.