Το Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000 είναι ένα ευρύ ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων φυσικών περιοχών για είδη χλωρίδας, πανίδας, πτηνών και οικοτόπων. Αποτελεί μάλιστα το μεγαλύτερο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών στον κόσμο!
Το Δίκτυο είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της ευρωπαϊκής πολιτικής για την προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας και έχει ως στόχο του την προστασία και διαχείριση ευάλωτων ειδών και οικοτόπων σε όλη τη φυσική περιοχή εξάπλωσής τους ανά την Ευρώπη, άσχετα από τα εθνικά ή πολιτικά σύνορα.
Καθώς το Δίκτυο Natura 2000 βασίζεται στη φιλοσοφία ότι ο άνθρωπος πρέπει να συνυπάρχει με τη φύση, δεν αποκλείει τις οικονομικές δραστηριότητες. Τα έργα και οι δραστηριότητες όμως στις περιοχές του Δικτύου πρέπει να διασφαλίζουν την προστασία των σπάνιων ειδών και οικοτόπων.
Τι μας προσφέρει το Δίκτυο Natura 2000;
Παράλληλα με την προστασία της φύσης και της βιοποικιλότητας, το Δίκτυο Natura 2000 προσφέρει σημαντικά οφέλη σε όλους μας:
- Μετριασμός της κλιματικής αλλαγής
Οι περιοχές του Δικτύου Natura 2000 περιλαμβάνουν υγροβιοτόπους, λιβάδια και δάση, τα οποία μέσα από τη διατήρησή τους συμβάλλουν στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής.
- Προστασία από φυσικές καταστροφές
Το Δίκτυο λειτουργεί ως εργαλείο ασφάλειας, μειώνοντας τις ζημιές που προκαλούνται από φυσικές καταστροφές όπως ξηρασίες, πλημμύρες και κατολισθήσεις.
- Ασφάλεια τροφίμων
Υπολογίζεται ότι το 84% των καλλιεργειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και το 80% των αγριολούλουδων βασίζονται στην επικονίαση των εντόμων (μέλισσες, πεταλούδες, σκαθάρια και άλλα είδη).
Το Δίκτυο διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο στις προσπάθειες της ΕΕ για ανάσχεση και αναστροφή των απωλειών των μελισσών και άλλων πληθυσμών επικονιαστών.
- Νερό
Τα φυσικά οικοσυστήματα, συμπεριλαμβανομένων των προστατευόμενων περιοχών όπως το Δίκτυο Natura 2000, μας προσφέρουν καθαρό νερό.
- Επισκέπτες
Κάθε χρόνο ένας σημαντικός αριθμός επισκεπτών αξιοποιεί τις περιοχές του Δικτύου Natura 2000 για ψυχαγωγικές δραστηριότητες, συμβάλλοντας παράλληλα στην υποστήριξη της οικονομίας των γύρω περιοχών.
- Εργασία
Το Δίκτυο υποστηρίζει 4,5 έως 8 εκατομμύρια θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Το Δίκτυο Natura 2000 στην Κύπρο
Η Κύπρος συγκαταλέγεται στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το μεγαλύτερο ποσοστό έκτασης που καλύπτεται από το Δίκτυο Natura 2000. Και αυτό καθώς το νησί μας φιλοξενεί σπάνια και ενδημικά είδη χλωρίδας, πανίδας – συμπεριλαμβανομένων των πτηνών – και οικοτόπους. Με τον όρο ενδημικά εννοούμε αυτά που υπάρχουν μόνο στην Κύπρο και πουθενά αλλού στον κόσμο!
Κάποια ενδιαφέροντα δεδομένα για το Δίκτυο Natura 2000 στην Κύπρο:
- Το Δίκτυο έχει συνολικά 63 περιοχές που καλύπτουν έκταση 10,145 km2, συμπεριλαμβανομένων των θαλάσσιων και χερσαίων περιοχών.
- 75% της Κρατικής Δασικής Γης συμπεριλαμβάνεται στο Δίκτυο. Σε αυτό το ποσοστό περιλαμβάνονται 26 περιοχές ιδιαίτερης σημασίας.
- Το Δίκτυο φιλοξενεί 21 θηλαστικά, 13 ερπετά, 3 αμφίβια, 2 αρθρόποδα, 1 ψάρι and 18 ενδημικά φυτά (δηλαδή φυτά που τα βρίσκουμε μόνο στην Κύπρο).
Νέα κονδύλια για την ενίσχυση του Δικτύου Natura 2000 στην Κύπρο
Αυτή την περίοδο υλοποιείται στην Κύπρο το δεκαετές έργο «Πανδώτειρα», το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό εργαλείο LIFE με επικεφαλής το Τμήμα Περιβάλλοντος, του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος. Στο έργο συμμετέχουν επίσης 13 άλλοι εταίροι από Κυβερνητικά Τμήματα, ακαδημαϊκά ιδρύματα, ιδιωτικές εταιρείες και ΜΚΟ.
Κύριος στόχος του έργου «Πανδώτειρα» είναι να επιτευχθεί ευνοϊκή κατάσταση διατήρησης για σημαντικά είδη και τύπους οικοτόπου που υπάρχουν στην Κύπρο, μέσω δράσεων σε ολόκληρο το Δίκτυο Natura 2000.
Το Έργο θα καλύψει τα κενά γνώσης για τα είδη και τους τύπους οικοτόπου, θα βελτιώσει τη διακυβέρνηση του Δικτύου, θα αξιοποιήσει τις οικοσυστημικές υπηρεσίες και θα εφαρμόσει σχέδια δράσης και διαχείρισης για είδη και οικοτόπους. Σκοπεύει επίσης στο να ενημερώσει τους ιδιοκτήτες γης, τους χρήστες γης, τον τοπικό πληθυσμό και τους ενδιαφερόμενους φορείς για τη σημασία του Δικτύου Natura 2000, ενθαρρύνοντας την αποδοχή τους και τη συμμετοχή τους στην προσπάθεια του Έργου.
Οι πρόγονοί μας λάτρευαν και υμνούσαν τη φύση. Αναγνώριζαν προφανώς, ότι αυτή ήταν η πηγή της ύπαρξής τους και όλων όσων έβλεπαν και βίωναν τριγύρω τους. Η «θεότητα» που τους πρόσφερε τα ΠΑΝΤΑ. Πανδώτειρα λοιπόν είναι αυτή που μας παρέχει τα πάντα και που μας χαρίζει κάθε αγαθό. Η Φύση!
Μάθετε περισσότερα για το έργο «Πανδώτειρα», τις εκδηλώσεις που αφορούν το ευρύ κοινό, αλλά και ενδιαφερόμενους φορείς στην ιστοσελίδα pandoteira.cy.