Η κοινότητα βρίσκεται στα νοτιοανατολικά παράλια της Λάρνακας και απέχει µόλις 20 χιλιόµετρα από την πόλη. Έχει γειτονικά χωριά την Κοφίνου, τη Σκαρίνου, την Αλαµινό, το Μαρώνι, τον Ψεµατισµένο, την Τόχνη και τη Χοιροκοιτία.
Στα ανατολικά της κοινότητας βρίσκεται το βουνό «Στεφάνι», το δεύτερο πιο ψηλό της κοινότητας. Ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να δει από ψηλά ολόκληρη τη Λάρνακα και την περιοχή Βασιλικού. Στο σηµείο εκεί υπάρχει ένα παγκάκι, σαν µια κορνίζα, και ο επισκέπτης µπορεί να φωτογραφηθεί µε εξαιρετική θέα.
Ακόµα, βολτάροντας στο χωριό διαπιστώνει κανείς πως οι όµορφες πινελιές που δίνονται στα γραφικά δροµάκια κάνουν όλο και πιο πολύ τον άλλο να το ερωτεύεται ξανά και ξανά. Οι πινελιές αφορούν παράξενα παγκάκια σε διάφορους τόπους στην κοινότητα, όπως επίσης πολύχρωµα, ξύλινα παραθυρόφυλλα των τουρκοκυπριακών κατοικιών. Επίσης, η είσοδος προς την κεντρική πλατεία του χωριού φαντάζει όλο και πιο ξεχωριστή, αφού δεξιά και αριστερά υπάρχουν γλαστρούλες µε πολύχρωµα λουλούδια. Το πιο ξεχωριστό είναι το κάτω µέρος της εισόδου, το οποίο συνδέεται µε την πλατεία και το χώρο όπου πραγµατοποιούνται ποικίλες εκδηλώσεις.
Το χωριό ήταν µικτό και µέχρι το 1975 κατοικούσαν µαζί Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι. Σήµερα κατοικούν 680 µόνιµοι Ελληνοκύπριοι. Ο κοινοτάρχης Ιάκωβος Στεφάνου, σχολιάζοντας τον σηµερινό αριθµό του πληθυσµού, υποστήριξε ότι ο Άγιος Θεόδωρος µπορεί να είναι µικρή κοινότητα, αλλά υπάρχει ζωή και ζωντάνια. «∆ιαθέτουµε ένα µεγάλο παραλιακό µέτωπο 8,5 χιλιοµέτρων, που υπάρχουν γύρω στις 200 παραθεριστικές κατοικίες. Υπάρχει οργανωµένη παραλία και ψαροταβέρνες. Το 10% των κατοίκων ασχολείται µε τη γεωργοκτηνοτροφία και κάποιοι άλλοι δουλεύουν στις πόλεις, ή ακόµα και στις τοπικές επιχειρήσεις».
Πολλοί κάτοικοι εξέφρασαν την εκτίµησή τους προς τους ιδιοκτήτες του κρεοπωλείου που βρίσκεται στον Άγιο Θεόδωρο για την προσφορά τους. Υποστήριξαν ότι είναι πολύ σηµαντικό να υπάρχει κρεοπωλείο σε ένα χωριό, γιατί προµηθεύονται από εκεί όλα τα είδη κρεάτων και δεν χρειάζεται να πηγαίνουν σε µεγαλύτερα χωριά µε περισσότερες υπηρεσίες. Ο Λεόντιος Ανδρέου, ένας από τους ιδιοκτήτες του κρεοπωλείου, ανέφερε ότι το να είναι κάποιος κρεοπώλης είναι πολύ δύσκολο επάγγελµα, γιατί χρειάζεται πάντα να είναι στο πόδι, όλες τις µέρες της εβδοµάδας. Πρόσθεσε ότι ως ιδιοκτήτες κρεοπωλείου στοχεύουν στην παρασκευή γνήσιων και παραδοσιακών εδεσµάτων όπως σεφταλιές, κρασάτα, λουκάνικα, γιαούρτι και τα συναφή.
Στην κοινότητα διατηρείται, ήδη από το 1983, ένα καφενείο, ταυτόχρονα και παραδοσιακό παντοπωλείο. Ο υπεύθυνος Θεόδωρος Μάµα Χατζηνικόλα ανέφερε χαρακτηριστικά ότι ο συγκεκριµένος χώρος έχει σηµαντική αξία γι’ αυτόν γιατί συνεχίζει την παράδοση του καφενείου, χωρίς να χάνεται η αρχική ιδέα του παππού του. «∆ουλεύω 365 µέρες το χρόνο και νιώθω υπόχρεος όποιος περαστικός χρειάζεται καφέ να του ψήσω, όποιος χρειαστεί τα απαραίτητα, από πρώτες βοήθειες µέχρι εδέσµατα, να ’µαι εκεί παρών. Ακόµα και Κυριακές».
Η εύφορη γη του Αγίου Θεοδώρου
Ο Άγιος Θεόδωρος Λάρνακας είναι κτισµένος κατά µήκος του ποταµού Πεντάσχοινου και αυτό, φυσικά, ωφελεί τη γη του. Ο γεωργός Αντώνης Σελιάς εξήγησε ότι η γη του χωριού είναι εύφορη, γιατί βρίσκεται µεταξύ µικρών και µεγάλων βουνών. Η πεδιάδα µεγαλώνει προς την κατεύθυνση της θάλασσας, καταλήγοντας έτσι σε µια µεγαλύτερη, εύφορη πεδιάδα. Στρέφοντας το χρόνο πίσω, ο κ. Αντώνης ανέφερε ότι η κύρια ασχολία των κατοίκων ήταν η καλλιέργεια των εσπεριδοειδών. «Η καλλιέργεια των πορτοκαλιών, των λεµονιών και των µανταρινιών έδινε ζωή στους κατοίκους. Θυµάµαι ότι πριν 70 χρόνια περίπου είχαµε φυτεµένα 2.200 στρέµµατα εσπεριδοειδών».
Σήµερα καλλιεργούνται σε κάποιο βαθµό ποσότητες εσπεριδοειδών. Η αντιπρόεδρος του Κοινοτικού Συµβουλίου Αγίου Θεοδώρου, Γεωργία Ποιηταρίδου, ανέφερε ότι «το Κοινοτικό Συµβούλιο αγόρασε ένα περιβόλι του χωριού και ο επισκέπτης θα µπορεί να ξαποστάσει εκεί και να φάει όσα φρούτα επιθυµεί. Ένα ακόµα µεγάλο έργο που ετοιµάζουµε, και είναι προς το τέλος, είναι το µονοπάτι της φύσης. Ένα φαράγγι µε σπηλιές µε παρατηρητήριο πουλιών και διαφόρων φυτών».
Ο κάθε επισκέπτης µπορεί ακόµα να επισκεφτεί και το µουσείο Ελιόµυλου, το οποίο ανακαινίστηκε πρόσφατα. Μπορεί ακόµα να δει το τουρκοκυπριακό τέµενος.
Στρέφοντας το χρόνο πίσω
Σύµφωνα µε ιστορικές πηγές, ο Άγιος Θεόδωρος Λάρνακας δηµιουργήθηκε από τη φυγή κατοίκων που έµεναν σε οικισµούς στα νότια παράλια της Κύπρου, όπως συνέβη και σε άλλες κοινότητες, γι’ αυτό και το όνοµά του δεν σηµειώνεται σε παλιούς χάρτες. Οι πειρατικές επιδροµές που συνέβησαν στην Κύπρο ανάγκασαν τους κατοίκους των πρώτων οικισµών να µεταφερθούν στην ενδοχώρα, για κάλυψη και ασφάλεια. Με το πέρασµα του καιρού ο Άγιος Θεόδωρος αναπτύχθηκε στη σηµερινή τοποθεσία. Η Γεωργία Ποιηταρίδου εξήγησε την τοποθεσία «Πεντάσχοινο», η οποία σχετίζεται µε το ξωκλήσι του Αγίου Αθανασίου. «Εκεί έζησε ο Άγιος και υπάρχει ο τάφος και ο ναός του, ο οποίος χρονολογείται γύρω στο 700-800 µ.Χ. Έχουν βρεθεί τα ερείπια, έπειτα από ανασκαφές που έγιναν από πρωτοβουλία των νέων της κοινότητας».
Πώς πήρε το όνοµά του
Στα νότια του χωριού, στην ανατολική όχθη του ποταµού Πεντάσχοινου, βρίσκεται ο Νερόµυλος του Χατζιατού, ένα πετρόκτιστο κτίσµα το οποίο έχει µία όµορφη και ξεχωριστή ιστορία. «Ο νεαρός Αετός από την Πάχνα έφτασε στο χωριό έπειτα από την άρνησή του να παντρευτεί µε µία φίλη του που δεν ήθελαν να παντρευτούν. Ήταν πολύ καλός και φιλόξενος και όταν ήρθαν οι φονιάδες που έστειλε ο πατέρας της κοπέλας για να τον σκοτώσουν, δεν ήθελαν να το πράξουν. Του είπαν να αλλάξει το όνοµά του να γίνει ο Χατζιαετός και να τους δώσει το µαντήλι που κρατούσε από την κοπέλα, ώστε να νοµίζει ο πατέρας της ότι τον σκότωσαν». Από τότε ο Χατζιατός είχε µείνει εκεί, δηµιουργώντας γεφύρια στην περιοχή, για να µπορεί να µεταφέρει νερό, ώστε να δουλεύει ο µύλος που βρήκε στην περιοχή εκεί σε αχρησία.
Υποστηρίζεται ότι η ονοµασία του χωριού σχετίζεται µε τον Άγιο Θεόδωρο του Τήρωνος, γεννηµένου στη Χουµιαλά της Καππαδοκίας. Στάλθηκε από τον επικεφαλής του στρατού που υπηρετούσε, σε µια περιοχή που κοντά υπήρχε ένα δάσος. Εκεί ζούσε ένα µεγάλο φίδι, τρόµος και φόβος όλων των ανθρώπων της περιοχής. Ο Άγιος Θεόδωρος πήρε την απόφαση και σκότωσε το φίδι. Σύµφωνα µε τη λαϊκή παράδοση, παρόµοιο γεγονός συνέβη και στην κοινότητα Αγίου Θεοδώρου Λάρνακος, σε µια σπηλιά που υπάρχει κοντά στην έξοδο του ποταµού Πεντάσχοινου. «Αυτό το φίδι στο χωριό λέγεται ότι είχε µήκος πέντε σχοινιά. Κάποιοι λένε ότι κάποιος εισηγήθηκε να πάρουν πέντε ασκιά µε κρασί και να τα απάλειψαν µε αίµα ζώου, µε ασβέστη, ώστε να το φάει και να πεθάνει».
Λαογραφικός Όµιλος «Πεντάσχοινος»
Ο Λαογραφικός Όµιλος «Πεντάσχοινος» κάνει την κοινότητα να σφύζει από ζωή µε τις δραστηριότητές του, που δεν είναι άλλες από χορό και θέατρο. Σύµφωνα µε τον οργανωτή του οµίλου, Μιχάλη Θεοχάρους, ο Λαογραφικός Όµιλος «Πεντάσχοινος» ιδρύθηκε το 2003 και έκτοτε έχει αναδείξει πολύ µεγάλο έργο στην κοινότητα από νέα άτοµα που ασχολούνται εθελοντικά για το αποτέλεσµά τους, τόσο για να αναδείξουν την παράδοση της κοινότητας και της Κύπρου γενικότερα, όσο και για να ασχολούνται οι νέοι µε κάτι δηµιουργικό. «Πάντα στον Άγιο Θεόδωρο υπήρχε η καλλιτεχνική φλέβα και µε τον όµιλο αυτό δίνεται η ευκαιρία σε νέους να αναδείξουν τα ταλέντα τους αλλά και να κοινωνικοποιηθούν, µαθαίνοντας κυρίως τις αξίες της συνεργασίας και της προσφοράς», ανέφερε ο κ. Μιχάλης.
Πριν έξι χρόνια τα µέλη του οµίλου είχαν την ιδέα να δηµιουργήσουν το τριήµερο Φεστιβάλ Τέχνης και Πολιτισµού, το 1ο Παρασκευοσαββατοκύριακο του Αυγούστου, φτάνοντας τον ερχόµενο Αύγουστο να πραγµατοποιούν το 7ο στη σειρά φεστιβάλ. «Ανεβάζουµε θεατρική παράσταση και δίνουν συναυλία γνωστοί Έλληνες τραγουδιστές. Πέρσι συνεργαστήκαµε και µε τον Σύλλογο Γυναικών Υπαίθρου Λάρνακας, ο οποίος έχει την έδρα του στον Άγιο Θεόδωρο. Έτσι παρουσιάστηκαν τρεις σηµαντικές τέχνες. Το θέατρο, η µουσική και η παράδοση που στόχευε στην παρασκευή παραδοσιακών ζυµαρικών, µιας και ο Άγιος Θεόδωρος Λάρνακας είναι φηµισµένος για τα ζυµαρικά», εξήγησε ο οργανωτής.
Σύλλογος Γυναικών Υπαίθρου
Η αντιπρόεδρος του Συλλόγου Γυναικών Υπαίθρου, Γεωργία Ποιηταρίδου, ανέφερε ότι είναι σηµαντικό στη σηµερινή εποχή οι γυναίκες να συνεργάζονται και να δραστηριοποιούνται µε την παρασκευή παραδοσιακών εδεσµάτων και µε τις διάφορες παραδοσιακές ασχολίες. Ανέφερε ότι «ο Σύλλογος ιδρύθηκε το 2004 και συµµετέχουν 500 µέλη γυναικών από 22 κοινότητες της περιοχής. Στοχεύουν κυρίως στην ενασχόληση και στη στήριξη των γυναικών και στη διατήρηση της παράδοσης».
Σχετικά µε τη νέα καινοτοµία «Γεύσεις ζυµαρικών» στο περσινό Φεστιβάλ Τέχνης και Πολιτισµού, η κ. Ποιηταρίδου είπε το εξής: «Σκεφτήκαµε ότι θα ήταν ωραία να αναβιώσουµε τα ζυµαρικά που έφτιαχναν παλιότερα οι γυναίκες του Αγ. Θεοδώρου Λάρνακας, κατασκευάζοντας έτσι όλων των ειδών ζυµαρικά».
Η Μαρίνα Ξενοφώντος έχει τη δική της βιοτεχνία παραδοσιακών εδεσµάτων στον Άγιο Θεόδωρο µε πρωταγωνιστές τα ζυµαρικά. Είναι επίσης µέλος του Συλλόγου και όπως εξήγησε συµµετείχε και αυτή στο Φεστιβάλ Τέχνης και Πολιτισµού µαζί µε τις υπόλοιπες γυναίκες του συλλόγου. «Από τον καιρό που ήµασταν µικρές θυµάµαι ότι το χωριό µας ήταν το χωριό των παραδοσιακών ζυµαρικών. Με το σκλινίτζι ξεκινούσαµε δουλειά, µε το µυστικό της συνταγής να βγαίνει πάντα µαλακή η ζύµη».