Ακόμα μια πολύ σοβαρή απειλή τόσο για το περιβάλλον όσο και για την κοινότητα Ανδρολίκου παρουσιάζεται εν μέσω πολλών θεμάτων που αναμένουν ακόμη την επίλυση τους όσον αφορά την προστασία της Χερσονήσου Ακάμα, τα οποία απορρέουν κυρίως από τη μη εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου σχεδίου διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών του Δικτύου Natura 2000 Χερσόνησος Ακάμα, αλλά και τη μη εφαρμογή ενός στρατηγικού σχεδιασμού βιώσιμης ανάπτυξης των τοπικών κοινοτήτων.
Η πρόσφατη είδηση για αίτημα παραχώρησης τουρκοκυπριακής γης για εξόρυξη ασβεστολιθικών υλικών που εκ των πραγμάτων προϋποθέτει τη δημιουργία νέας Λατομικής Ζώνης στην Ανδρολίκου (διότι η ζητούμενη έκταση υπερβαίνει πάνω από 5 φορές του επιτρεπόμενου εμβαδού σε τέτοιες περιοχές) ανοίγει το 2021 με τα πιο δυσοίωνα μηνύματα για το παρόν και το μέλλον της περιοχής.
Συγκεκριμένα, αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχει αίτηση για μίσθωση τουρκοκυπριακής γης, τεράστιας έκτασης 110.228 τετραγωνικών μέτρων, για σκοπούς εξόρυξης φυσικών ογκόλιθων ασβεστόλιθου!
Αναφέρουμε ότι η πιο πάνω γη είναι σε άμεση εγγύτητα με την προστατευόμενη περιοχή του ευρωπαϊκού Δικτύου Natura 2000 ‘Χερσόνησος Ακάμα’ και ΔΕΝ εμπίπτει σε Λατομική Ζώνη (ΛΖ), αλλά βρίσκεται εντός Ειδικής Κτηνοτροφικής Ζώνης (Δα32).
Η ζητούμενη Τουρκοκυπριακή γη βρίσκεται στο υψίπεδο μεταξύ των μοναδικών φαραγγιών του Πετράτη και Κραναζιού, τα οποία εμπίπτουν εντός του Δικτύου Natura 2000 Χερσόνησος Ακάμα, και στο κηρυγμένο ως Κρατικό Δάσος «Ανδρολίκου – Πετράτης». Αποτελεί επίσης μέρος του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα.
Η σημαντικότητα των φαραγγιών αντανακλάται και από τις Πολεοδομικές του Ζώνες που είναι Δα1 – Ζώνη Προστασίας και Δα1-ΠΤ – Καθεστώς Προστατευόμενων Τοπίων – Φαραγγιών.
Με βάση το Δημοσιευμένο Διαχειριστικό Σχέδιο για την περιοχή Natura 2000 – Τόπος Κοινοτικής Σημασίας Χερσόνησος Ακάμα, τα φαράγγια της Ανδρολίκου χαρακτηρίζονται ως Χερσαίες Ζώνες Υψηλής Προστασίας της Φύσης.
Η εν λόγω έκταση καλύπτει επίσης αξιόλογα αργάκια / υδατορέματα και παρουσιάζει μοναδικό γεωλογικό ανάγλυφο, το οποίο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα αυστηρά προστατευόμενα μεσογειακά εποχικά λιμνία, με βάση την Ευρωπαϊκή Οδηγία για τη τους Οικοτόπους (92/43/ΕΟΚ).
Υπογραμμίζουμε ότι το τοπίο, το περιβάλλον και η κοινότητα της Ανδρολίκου ταλανίζονται εδώ και δεκαετίες από τη λειτουργία λατομείων, τα οποία λειτουργούν στην υφιστάμενη Λατομική Ζώνη – ΛΖ, η οποία διαχρονικά επεκτείνεται χωρίς την διενέργεια των νενομισμένων περιβαλλοντικών μελετών (Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση και Δέουσα Εκτίμηση Επιπτώσεων στο Περιβάλλον / Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση).
Αδιαμφισβήτητα, το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται η περιοχή είναι η δημιουργία μίας νέας Λατομικής Ζώνης – ΛΖ δίπλα από τα προστατευόμενα και πανέμορφα φαράγγια και υψίπεδα, οδηγώντας με αυτό τον τρόπο σε μη αναστρέψιμη αλλοίωση του τοπίου, της βιοποικιλότητας και των γεωμορφωμάτων.
Οι Περιβαλλοντικές Οργανώσεις θεωρούν ότι το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και το Υπουργείο Εσωτερικών, τα οποία εμπλέκονται στην αδειοδότηση των λατομείων της Ανδρολίκου, αρμοδιότητα των οποίων είναι να αξιολογούν τις επιπτώσεις της λατόμευσης στη φύση και το τοπίο της συγκεκριμένης περιοχής, θα πρέπει να σταματήσουν να εξετάζουν νέες αιτήσεις δημιουργίας λατομείων στη συγκεκριμένη περιοχή. Θα πρέπει πλέον να γίνει αντιληπτό ότι η περιοχή έχει εξαντλήσει τη δυνατότητα χωροθέτησης και δεύτερης Λατομικής Ζώνης, καθότι ήδη ασκούνται υπέρμετρες πιέσεις στο βιολογικό περιβάλλον και το φυσικό τοπίο της περιοχής.
Οι υφιστάμενες ανάγκες μπορούν εξάλλου να καλυφθούν από άλλες περιοχές εξόρυξης λατομικών υλικών (κυρίως όσον αφορά θραυστά υλικά και άμμο από διαβασικά πετρώματα για τις ανάγκες της οικοδομικής βιομηχανίας), ενώ παράλληλα μπορούν να προωθηθούν εναλλακτικές λύσεις (κυρίως όσον αφορά την αντικατάσταση της χρήσης φυσικών ογκόλιθων ασβεστόλιθου για την κατασκευή θαλάσσιων και παράκτιων έργων, όπως κυματοθραύστες, μαρίνες και χώροι ελλιμενισμού σκαφών αναψυχής).
Καλούμε τις αρμόδιες αρχές (Τμήμα Περιβάλλοντος, Τμήμα Δασών, Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας, Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως κλπ) να φροντίσουν τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος, των γεωμορφωμάτων και της μοναδικότητας της περιοχής. Ζητούμε να μην γίνει καμιά εκμίσθωση τουρκοκυπριακής γης για την δημιουργία νέων λατομείων στην περιοχή των φαραγγιών της Αντρολίκου.
Ομοσπονδία Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου
Πτηνολογικός Σύνδεσμος Κύπρου
Κυπριακό Ίδρυμα Προστασίας Περιβάλλοντος Terra Cypria
Φίλοι της Γης Κύπρου
Οικολογική Κίνηση Κύπρου
Πρωτοβουλία για την Διάσωση των Φυσικών Ακτών
Ενάλια Φύσης Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας
Οικολογική Παρέμβαση Φίλοι του Ακάμα