Στόχος να υπάρχει λύση στο ζήτημα της αποθήκευσης ενέργειας εντός των επόμενων 18-24 μηνών, προκειμένου να μην απορρίπτεται πράσινη ενέργεια, είπε ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γιώργος Παπαναστασίου.
Μιλώντας σε διάσκεψη Τύπου του Ομίλου Green Energy τη Δευτέρα, ο Υπουργός είπε ότι μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα από την ανάληψη των καθηκόντων της νέας κυβέρνησης, βγήκε σε δημόσια διαβούλευση σχέδιο για αποθήκευση της ηλεκτρικής ενέργειας.
Ανέφερε ότι το ενεργειακό σύστημα της Κύπρου βρίσκεται υπό πλήρη αναδιάρθρωση και ανασχηματισμό, με επικέντρωση στις προσπάθειες για λειτουργία της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού.
Σημείωσε, ακόμα, ότι το 41% των προϋπολογισθέντων πόρων του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αφορά την πράσινη μετάβαση, ενώ το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας εξασφάλισε €590 εκ. για την περίοδο 2021-2027, τα οποία θα αξιοποιηθούν κυρίως για παραχώρηση οικονομικών κινήτρων σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις και δημόσιους φορείς για επενδύσεις σε ενεργειακή απόδοση και ΑΠΕ.
Η διείσδυση των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή είναι ιδιαίτερα δύσκολη, ανέφερε, λόγω του μικρού και απομονωμένου μεγέθους της αγοράς, της απουσίας συστημάτων αποθήκευσης και της εποχιακής ζήτησης. Πρόσθεσε, ακόμα, ότι η Κύπρος εξακολουθεί να εξαρτάται από τα εισαγόμενα προϊόντα πετρελαίου και είναι ευάλωτη στις διακυμάνσεις του πετρελαίου στις διεθνείς αγορές.
Δεδομένων των πιο πάνω, ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι είναι ζωτικής σημασίας η ενίσχυση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας, η άρση της ενεργειακής της απομόνωσης και η λειτουργία της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού και της εσωτερικής αγοράς φυσικού αερίου, ενώ αναφέρθηκε στο κονδύλι €5,4 εκ. που προνοείται από το πρόγραμμα «Κύπρος-Το Αύριο» για το σύστημα διαχείρισης της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού και κονδύλι €100 εκ. για το Euro-Asia Interconnector, την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ.
«Με την υλοποίηση και τη λειτουργία της η εν λόγω διασύνδεση θα επιφέρει τον τερματισμό της ενεργειακής απομόνωσης της χώρας μας, θα συμβάλει στην επίτευξη στρατηγικής αυτονομίας στον τομέα της ενέργειας και θα διευκολύνει την ενσωμάτωση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μας μίγμα», ανέφερε.
Επιπλέον, ανέφερε ότι έχουν εξασφαλιστεί από ευρωπαϊκά κονδύλια €120 εκ. για την επέκταση, αναβάθμιση και ψηφιοποίηση των δικτύων, μέσω έξυπνων μετρητών, και €40 εκ. για προώθηση συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας.
Με αυτά, σημείωσε, δημιουργούνται οι κατάλληλες συνθήκες στην αγορά ενέργειας, που θα δώσουν κίνητρα για να διευκολυνθεί η εμπλοκή νέων επενδυτών στην παραγωγή, αποθήκευση και προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας.
Αναφορικά με την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου, ο Υπουργός σημείωσε ότι το Υπουργείο εντατικοποιεί τις ενέργειες για υλοποίηση του τερματικού εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου στο Βασιλικό, και για την προμήθεια φυσικού αερίου για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής μέσω αγωγού από τα κοιτάσματα φυσικού αερίου, με κύριο στόχο τη μείωση του στόχου της ηλεκτρικής ενέργειας στην Κύπρο, ενισχύοντας παράλληλα την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού.
«Έχουμε προχωρήσει σε επαναπροσδιορισμό της στρατηγικής μας, η οποία προνοεί μεταξύ άλλων τη δημιουργία υποδομών, όπως αυτή του αγωγού μεταφοράς αερίου στην Κύπρο και πιθανού τερματικού υγροποίησης πλωτής τεχνολογίας», σημείωσε, προσθέτοντας ότι αυτές οι υποδομές θα δώσουν κίνητρο στους παραγωγούς φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο, να τις χρησιμοποιήσουν και να το μεταφέρουν στην Κύπρο για χρήση στην ηλεκτροπαραγωγή και εξαγωγή στις παγκόσμιες αγορές ως LNG.
Πρόσθεσε ότι η έλευση φυσικού αερίου θα αποφέρει πολυάριθμα οφέλη, αφού θα δοθεί η ευκαιρία λειτουργίας σε ανεξάρτητους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας, δημιουργώντας ανταγωνισμό στην αγορά ηλεκτρισμού, θα μειώσει τις εκπομπές αερίων στην ηλεκτροπαραγωγή και θα προσφέρει την απαραίτητη ευελιξία στη συμβατική παραγωγή για περαιτέρω προώθηση των ΑΠΕ.
Ερωτηθείς για το αν υπάρχει «σχέδιο Β» σε περίπτωση αποτυχίας της Κύπρου να φτάσει τους ευρωπαϊκούς στόχους για το κλίμα, ο Υπουργός είπε ότι η εναλλακτική είναι η εξαγορά ρύπων άλλων χωρών, το οποίο όμως πρέπει να αποφευχθεί γιατί θα πληρώσει ο φορολογούμενος πολίτης. Σημείωσε ότι οι στόχοι της ΕΕ είναι πολύ ψηλοί, και, ενώ στην ηλεκτροπαραγωγή μπορεί να τους προσεγγίσουμε, υστερούμε πολύ ακόμα σε σχέση με τις μεταφορές, στις οποίες θα συνυπολογίζονται και οι αερομεταφορές και οι ναυτιλιακές μεταφορές.
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το πού βρίσκεται η υλοποίηση υποδομών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, ο Υπουργός ανέφερε ότι υπάρχει έντονη κινητικότητα για την εγκατάσταση φορτιστών, σημειώνοντας ότι πέρα από τα σημεία της ΑΗΚ, έχει ετοιμαστεί το νομοσχέδιο για εγκατάσταση φορτιστών στα πρατήρια πετρελαιοειδών, για να προχωρήσουν οι εταιρείες με την εγκατάστασή τους.
Παρέμβαση στη διάσκεψη έκανε και ο Πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής Ενέργειας, Βουλευτής ΔΗΣΥ, Κυριάκος Χατζηγιάννη, ο οποίος σημείωσε ότι ο ρυθμιστικός ρόλος είναι ύψιστης στρατηγικής σημασίας και οι αποφάσεις των ρυθμιστών θα πρέπει να τυγχάνουν σεβασμού και να προβληματίζουν. Σημείωσε ότι πρέπει να διασφαλίζεται η προστασία των επενδύσεων ως προτεραιότητα και να μη δοθεί το μήνυμα ότι οι επενδύσεις θα μπουν σε κίνδυνο.
Ανέφερε ακόμα ότι γίνεται άδικη κριτική στην ΑΗΚ, που είναι ο ιδιοκτήτης του δικτύου και δεν πρέπει να «βάζουμε χέρι» στα αποθεματικά της. Αναφερόμενος στους επενδυτές, είπε ότι πρέπει να θεωρούνται «κρίσιμες υποδομές» και να τυγχάνουν του σεβασμού και των υποχρεώσεων που απορρέει από αυτό.
Αναφορικά με την αποθήκευση ενέργειας, ο κ. Χατζηγιάννης σημείωσε ότι έχει ολοκληρωθεί το νομοθετικό πλαίσιο, έχουν δημιουργηθεί μηχανισμοί fast-track των επενδύσεων και πρέπει η διοίκηση, να αξιολογήσει τις στρατηγικές επενδύσεις το αργότερο σε ένα χρόνο, προκειμένου «να αξιοποιήσουμε την αγορά».
Ο Ανώτατος Εκτελεστικός Διευθυντής του Ομίλου Green Energy, Γιώργος Γεωργίου, στην ομιλία του επισήμανε την ανάγκη να συμβάλουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς για να την επίτευξη των στόχων 2030. Αναφέρε ότι προβληματίζουν οι αποκοπές ΑΠΕ και το ποσοστό ρύπων το οποίο καλείται εμμέσως να πληρώσει ο καταναλωτής σε πρόστιμο.
Είπε ακόμα ότι χωρίς τις κατάλληλες υποδομές για αποθήκευση ενέργειας και αναπροσαρμογή των ενεργειακών στόχων κινδυνεύουν οι επενδύσεις των ΑΠΕ, με σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις για όλους. Σύμφωνα με τον ίδιο υπάρχει τεράστιο περιθώριο διείσδυσης των ΑΠΕ στα επαγγελματικά υποστατικά, ενώ επισήμανε και την ανάγκη επιτάχυνσης της διείσδυσης των ΑΠΕ στις μεταφορές.
Από την πλευρά του ο COO του Ομίλου, Χαράλαμπος Κυριάκου, υπέδειξε τα ωφελήματα του έξυπνου δικτύου, της αυτοκατανάλωσης μέσω αποθήκευσης ενέργειας και την ανάγκη αύξησης της χωρητικότητας περιφερειακών υποσταθμών. Υπογράμμισε επίσης τη σημασία της εξοικονόμησης ενέργειας, ενώ πρότεινε και λύσεις, όπως η ηλεκτροκίνηση και το πράσινο υδρογόνο.
Τέλος, ο διευθυντής πωλήσεων της εταιρείας GoodWe, Θανάσης Σακκάς, παρουσίασε διαδικτυακά τις σημερινές πρακτικές αποθήκευσης ενέργειας και τις προκλήσεις σε Ελλάδα και Ευρώπη, σημειώνοντας ότι μεταξύ 2021 και 2022 σημειώθηκε 107% αύξηση στην ευρωπαϊκή αγορά αποθήκευσης, ενώ οι προοπτικές αποθήκευσης ενέργειας στην ΕΕ σχεδόν τριπλασιάζονται μέχρι το 2026.