Ένα κουτάβι μπορεί να διακατέχεται από φόβο για διάφορους λόγους, τους οποίους εμείς να θεωρούμε ασήμαντους και να μη δίνουμε τη δέουσα προσοχή.
Μάλιστα, «υπάρχουν κηδεμόνες που, παρατηρώντας κάποιες φοβικές συμπεριφορές των κουταβιών τους, πιστεύουν πως, με τον καιρό, αυτές θα αλλάξουν.
Αλλά τα πράγματα δεν είναι έτσι. Ίσα – ίσα, το πιο πιθανό είναι, αν δεν φροντίσουν να εξοικειώσουν τον σκύλο τους από κουτάβι, όλοι αυτοί οι φόβοι να εξελιχθούν σε παθολογικές φοβίες.
Η διαφορά μεταξύ φόβου και παθολογικής φοβίας είναι τεράστια. Ο φόβος είναι ένα συναίσθημα που κινητοποιεί τον σκύλο να αντιδράσει σε μια εξωτερική απειλή.
Όταν, όμως, ο φόβος είναι αδικαιολόγητος και υπερβολικός, μιλάμε για παθολογική φοβία», επισημαίνει ο θετικός εκπαιδευτής σκύλων, Γιώργος Στεφάνου.
Αναφέρει ότι οι έντονοι και βίαιοι ήχοι, όπως οι κεραυνοί, τα βεγγαλικά, οι μηχανές των φορτηγών, των απορριμματοφόρων, αλλά και ο ήχος της ηλεκτρικής σκούπας, του σεσουάρ κ.λπ, φοβίζουν τον σκύλο και τον βάζουν σε κατάσταση «συναγερμού», ότι κάτι κακό θα συμβεί.
«Για έναν σκύλο, ένας δυνατός ήχος από την εξάτμιση του αυτοκινήτου ή της μοτοσικλέτας είναι ενοχλητικός και δυσάρεστος, και είναι απολύτως φυσιολογικό ως κουτάβι να φοβηθεί, ακούγοντάς τον.
Αν, όμως, εμείς δεν φροντίσουμε να μάθουμε στον σκύλο μας να δέχεται αυτούς τους ξένους και έντονους γι’ αυτόν ήχους, πολύ σύντομα θα βλέπει αυτοκίνητο ή μηχανάκι και, πριν ακούσει οποιονδήποτε θόρυβο, θα τρέχει να κρυφτεί, ή θα παγώνει από τον φόβο του. Δηλαδή, ο φόβος που του προκάλεσε η εξάτμιση έγινε φοβία προς τα αυτοκίνητα», διευκρινίζει ο θετικός εκπαιδευτής σκύλων και συμπληρώνει: «Όπως ο άνθρωπος, έτσι και ο σκύλος δεν γεννιέται με την ικανότητα να μη φοβάται τους θορύβους, αλλά εκπαιδεύεται γι’ αυτό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι σκύλοι – κυνηγοί και οι σκύλοι εργασίας (Αστυνομία, Πυροσβεστική κ.λπ.)».
Επίσης, ένας ενήλικος σκύλος μπορεί να παρουσιάσει φοβίες επειδή κατά την κουταβίσια ηλικία του είχε κάποια δυσάρεστη εμπειρία.
«Πολύ σημαντικό ρόλο για τις φοβίες που μπορεί να έχει ένας σκύλος παίζουν οι τυχόν αρνητικές εμπειρίες που είχε όταν ήταν κουτάβι. Π.χ. αν ένας μεγαλόσωμος καφέ σκύλος επιτεθεί ή παίξει άγαρμπα με ένα κουτάβι, τότε αυτό, κάθε φορά που θα βλέπει μεγαλόσωμο καφέ (και όχι μόνο) σκύλο, θα κλαίει, θα κρύβεται, θα προσπαθεί να φύγει, ή θα προσπαθήσει να επιτεθεί σε κάποιες περιπτώσεις.
Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πως για μια έντονη αρνητική εμπειρία (το πόσο έντονη είναι εξαρτάται απ’ τις ανοχές του σκύλου μας) χρειάζονται δέκα, είκοσι, τριάντα θετικές για να την ισοφαρίσουν», υπογραμμίζει ο κ. Στεφάνου.
Και δεν είναι μόνον αυτές οι αιτίες, που ένας σκύλος μπορεί να διακατέχεται από φόβο.
«Υπάρχουν φοβίες που δεν προέρχονται από κάποια αρνητική εμπειρία, αλλά είναι κληρονομικές.
Έχουν παρατηρηθεί πολλές περιπτώσεις που τα κουτάβια γεννήθηκαν φοβικά, επειδή ένας από τους γονείς, ή ακόμα και κάποιος από τους προγόνους τους, ήταν φοβικός.
Αν ένας σκύλος που ζει σε ένα απομονωμένο κτήμα γεννήσει και φοβάται τους ανθρώπους, υπάρχει πιθανότητα κάποιο ή κάποια κουτάβια, χωρίς κανέναν προφανή λόγο, να φοβούνται τους ανθρώπους», λέει ο κ. Στεφάνου.
Το ζήτημα είναι, σύμφωνα με τον θετικό εκπαιδευτή, πως δεν πρέπει να περιμένουμε ότι ο σκύλος μας, μεγαλώνοντας, θα εξαλείψει με κάποιον μαγικό τρόπο τις φοβίες του από μόνος του, αν εμείς δεν τον βοηθήσουμε.
Και η λύση δεν είναι, απλά, να αποφεύγουμε καταστάσεις που τον φοβίζουν, σύμφωνα με τον κ. Στεφάνου, γιατί μπορεί με αυτόν τον τρόπο να διαχειριζόμαστε το πρόβλημα, αλλά ουσιαστικά δεν το λύνουμε. Ναι μεν αποφεύγουμε τη δυσάρεστη κατάσταση στην οποία θα βρεθεί ο σκύλος μας εκείνη τη στιγμή, όμως αφήνουμε “ζωντανή” τη φοβία, με αποτέλεσμα να εμφανιστεί ξανά την επόμενη στιγμή.
Το πέρασμα του χρόνου, λοιπόν, δεν είναι «γιατρός» για τις φοβίες ενός κουταβιού.
Ένας σκύλος με φοβίες χρειάζεται ιδιαίτερους χειρισμούς και προσεκτική αντιμετώπιση, προκειμένου να διορθωθεί αυτή η συμπεριφορά.
Και, όπως λέει ο κ. Στεφάνου: «Η λύση είναι, αρχικά, να κατανοήσουμε πόσο ψυχοφθόρο είναι όλο αυτό για τον σκύλο μας και, εν συνεχεία, με υπομονή και επιμονή, ίσως και με κάποιον θετικό εκπαιδευτή, να τον ενθαρρύνουμε να εκτεθεί στα ερεθίσματα που του προκαλούν φόβο: σταδιακά και προσεκτικά, συνδυάζοντάς τα με κάτι ευχάριστο, ώστε να τον βοηθήσουμε να καταλάβει πως δεν πρόκειται για κάποιον κίνδυνο, αλλά για κάτι ακίνδυνο και καθημερινό. Έτσι, θα κάνουμε τη ζωή του, αλλά και τη δική μας, πολύ καλύτερη. Χωρίς φόβους, φοβίες, άγχος και στρες».
Ο θετικός εκπαιδευτής σκύλων, Γιώργος Στεφάνου
● Ο κ. Γιώργος Στεφάνου είναι θετικός εκπαιδευτής σκύλων, απόφοιτος της StarDogs Trainers Academy του Γιάννη Αραχωβίτη.
Και όπως λέει: «Η αγάπη μου, από παιδική ηλικία, για τους σκύλους και η μετέπειτα ανάγκη μου να μάθω πώς αυτό το υπέροχο ζώο σκέπτεται, πώς μαθαίνει, πώς νιώθει, πώς μας αντιλαμβάνεται, με οδήγησαν στην StarDogs Trainers Academy και τον Γιάννη Αραχωβίτη, ο οποίος και μου έλυσε όλες αυτού του είδους τις απορίες».
Γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα.
ygeiamou.gr