Το μαζικό λιώσιμο των παγετώνων ως αποτέλεσμα της υπερθέρμανσης του πλανήτη έχει προκαλέσει αλλαγές στην περιστροφή του άξονα της Γης από το 1990 και καταδεικνύει τον σημαντικό αντίκτυπο που έχουν οι άνθρωποι στον πλανήτη, λένε επιστήμονες.
Οι γεωγραφικοί βόρειοι και νότιοι πόλοι του πλανήτη είναι το σημείο όπου ο ιδεατός άξονας περιστροφής του διασχίζει την επιφάνεια, αλλά δεν είναι σταθεροί. Οι αλλαγές στο πώς κατανέμεται η μάζα της Γης σε όλο τον πλανήτη έχουν ως αποτέλεσμα να μετακινείται ο άξονας, οπότε οι πόλοι.
Στο παρελθόν, μόνο φυσικοί παράγοντες όπως ρεύματα του ωκεανού και η θερμοσυναγωγή βαθιά στη Γη συνέβαλαν στην κίνηση της θέσης των πόλων. Ωστόσο νέα έρευνα δείχνει πως από το 1990, η απώλεια εκατοντάδων εκατομμυρίων τόνων πάγου το χρόνο στους ωκεανούς λόγω της κλιματικής αλλαγής είχε ως αποτέλεσμα οι πόλοι να μετακινηθούν σε νέες κατευθύνσεις.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν πως η κατεύθυνση της πορείας των πόλων άλλαξε από νότια σε ανατολικά το 1995 και πως η μέση ταχύτητα της πορείας από το 1995 μέχρι το 2020 ήταν 17 φορές μεγαλύτερη συγκριτικά με εκείνη από το 1981 ως το 1995. Από το 1980, η θέση των πόλων έχει μετακινηθεί σε απόσταση περίπου 4 μέτρων.
Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Geophysical Research Letters, έδειξε πως οι απώλειες παγετώνων ευθύνονται για το μεγαλύτερο μέρος της αλλαγής, αλλά είναι πιθανό στις μετακινήσεις να συνέβαλε επίσης η άντληση νερού από το υπέδαφος. Όταν τα υπόγεια ύδατα αντληθούν για πόση ή αγροτικές εργασίες, καταλήγουν κυρίως στη θάλασσα. Τα τελευταία 50 χρόνια, η ανθρωπότητα έχει αφαιρέσει 18 τρισεκατομμύρια τόνους νερού από πηγές βαθιά στο υπέδαφος χωρίς να τους αντικαταστήσει.
Ο Βίνσεντ Χάμφρεϊ από το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης, στην Ελβετία, που δεν εμπλέκεται στην έρευνα, είπε ότι δείχνει πώς οι ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν επανακατανείμει τεράστιες ποσότητες νερού στον πλανήτη: «Δείχνει πόσο ισχυρή είναι αυτή η μαζική αλλαγή- είναι τόσο μεγάλη που μπορεί να αλλάξει τον άξονα της Γης».
Σε κάθε περίπτωση, η μετακίνηση του άξονα της Γης δεν είναι τόσο μεγάλη που να επηρεάσει την καθημερινή ζωή, διαβεβαιώνει ο ίδιος. «Θα μπορούσε να αλλάξει την διάρκεια μιας ημέρας, αλλά μόνο για χιλιοστά του δευτερολέπτου», εξηγεί.
Ο καθηγητής Τζόναθαν Όβερπεκ από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, στις ΗΠΑ, σημειώνει ότι οι αλλαγές στον άξονα της Γης υπογραμμίζουν «πόσο πραγματικός και τεράστιος είναι ο αντίκτυπος τον ανθρώπων στον πλανήτη». Κάποιοι επιστήμονες διαφωνούν πως η κλίμακα του συγκεκριμένου αντίκτυπου σημαίνει ότι πρέπει να ανακηρυχθεί μια νέα γεωλογική εποχή – η Ανθρωπόκαινος.