Για να κατανοήσουμε καλύτερα τη σημασία του αποπαρασιτισμού καλό θα ήταν να αναλύσουμε τις έννοιες παράσιτο και παρασιτισμός.
Παράσιτα είναι μικροοργανισμοί που μπορεί να βρίσκονται ελεύθεροι ή προσκολλημένοι στα διάφορα όργανα ενός ζώου. Παρασίτωση ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία τα παράσιτα ζουν πλέον εις βάρος του ζωικού οργανισμού και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορούν να προκαλέσουν διάφορες παθολογικές καταστάσεις όπως αδυναμία, κατάπτωση, απώλεια σωματικού βάρους, αναιμία, θαμπή όψη του τριχώματος, ενώ εξαιτίας της ικανότητας τους να μεταφέρουν άλλους παθογόνους μικροοργανισμούς από ζώο σε ζώο δεν είναι λίγες οι φορές που το ζώο μπορεί να καταλήξει στο θάνατο.
Τα παράσιτα μπορούν να χωριστούν σε δύο μεγάλες ομάδες, τα ενδοπαράσιτα, τα παράσιτα δηλαδή που διαβιούν μέσα στο σώμα του ζώου μας και τα εξωπαράσιτα, τα οποία ζουν επάνω στην εξωτερική επιφάνεια του μικρού μας φίλου. Τόσο τα ενδοπαράσιτα, όσο και τα εξωπαράσιτα μπορούν να αντιμετωπιστούν, αλλά κυρίως να προληφθούν με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.
Όσον αφορά τα ενδοπαράσιτα του σκύλου και της γάτας περιλαμβάνουν πολλά και διαφορετικά είδη με κύρια τα εντερικά ενδοπαράσιτα. Οι ιδιοκτήτες μπορούν να αναγνωρίσουν την παρουσία των αυγών στα κόπρανα του κατοικίδιου τους ή ακόμη και να δουν τα ενήλικα παράσιτα γύρω από την περιοχή του πρωκτού. Πολλά είδη ενδοπαρασίτων μπορούν να μεταδοθούν και στον άνθρωπο, κυρίως σε ηλικιωμένους, παιδιά και ανοσοκατεσταλμένα άτομα, με κυριότερο τον εχινόκοκκο, γι’ αυτό θα πρέπει να είμαστε συνεπείς με την έγκαιρη πρόληψη αλλά και με την τήρηση των κανόνων υγιεινής.
Αυτό που πρέπει να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες είναι πως η αποπαρασίτωση του σκύλου και της γάτας πρέπει να γίνεται σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους και η χορήγηση της αγωγής σε τακτά χρονικά διαστήματα. Η συχνότητα της μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία, τον τρόπο ζωής και το περιβάλλον διαβίωσης του ζώου. Πιο συγκεκριμένα, στα κουτάβια ο πρώτος αποπαρασιτισμός ξεκινά από τη 10η ημέρα της ζωής τους και επαναλαμβάνεται κάθε 10 μέρες έως και την ηλικία των 2 μηνών. Από εκεί και έπειτα η επανάληψη της αποπαρασιτικής αγωγής θα πρέπει να γίνεται κάθε 2-3 μήνες σύμφωνα με τις συμβουλές του κτηνιάτρου που παρακολουθεί το κατοικίδιο σας. Τα αντιπαρασιτικά φάρμακα διατίθενται σε διάφορες μορφές, όπως σε μορφή πάστας, σιροπιού, χαπιού αλλά και αμπούλας που χορηγείται επιδερμικά και όχι από το στόμα.
Στα εξωπαράσιτα του σκύλου και της γάτας ανήκουν τα γνωστά σε όλους μας τσιμπούρια και ψύλλοι. Πολλοί από μας έχουν τη λανθασμένη αντίληψη πως τα παράσιτα αυτά υπάρχουν μόνο τους ανοιξιάτικους και καλοκαιρινούς μήνες, παρ’ όλο που οι αυξημένες θερμοκρασίες ευνοούν την ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό τους αυτά μπορούν να ζήσουν και σε πιο δυσμενείς συνθήκες και ειδικότερα οι ψύλλοι. Πέρα από τον κνησμό που μπορούν να προκαλέσουν, τα παράσιτα αυτά μπορούν να μας βάλουν και σε μεγαλύτερους μπελάδες. Από τη μια τα τσιμπούρια, εκτός από το αίμα που απομυζούν από τον οργανισμό του ζώου μπορούν να μεταδώσουν διάφορες ασθένειες με πιο συχνή την ερλιχίωση, η οποία μπορεί να αποβεί μοιραία σε περίπτωση που δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα. Τώρα όσον αφορά τους ψύλλους, αυτοί μπορούν να προκαλέσουν αναιμία και αλλεργική δερματίτιδα, ενώ μπορούν να μεταδώσουν διάφορα είδη ενδοπαρασίτων ως ενδιάμεσοι ξενιστές-μεταφορείς. Τέλος, αξίζει εδώ να αναφέρουμε πως τόσο τα τσιμπούρια όσο και οι ψύλλοι αν και παρουσιάζουν προτίμηση προς ένα συγκεκριμένο είδος ζώου δεν είναι λίγες οι φορές που μπορεί να μεταδοθούν και στο ανθρώπινο σώμα.
Πλέον για την καταπολέμηση των εξωπαρασίτων υπάρχουν πολλά σκευάσματα σε ποικίλες μορφές όπως σε μορφή σπρέι, αμπούλας , σκόνης, κολάρου και τον τελευταίο καιρό έχει κυκλοφορήσει ειδικό χάπι για την αποτελεσματικότερη καταπολέμηση των ψύλλων. Η συχνότητα χρήσης των αντιπαρασιτικών αυτών σκευασμάτων ποικίλλει ανάλογα με τη μορφή αλλά κατά κύριο λόγο θα πρέπει να γίνεται σε μηνιαία βάση. Εξαιτίας της ικανότητας των ψύλλων να επιβιώνουν στο περιβάλλον για μήνες χωρίς ξενιστή, πέρα από την εφαρμογή της αντιπαρασιτικής αγωγής στο σκύλο και στη γάτα μας θα πρέπει να είμαστε συνεπείς στη τήρηση των κανόνων υγιεινής. Ειδικότερα οι ιδιοκτήτες ζώων θα πρέπει να χρησιμοποιούν ηλεκτρική σκούπα για τον καθαρισμό του χώρου διαβίωσης των ζώων και να δίνουν έμφαση στα μαξιλάρια και τα υφάσματα που ξαπλώνει το κατοικίδιο τους καθώς αποτελούν ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη και των πολλαπλασιασμό των ψύλλων.
Από τα παραπάνω γίνεται κατανοητή η επιτακτική ανάγκη της προληπτικής χρήσης αντιπαρασιτικών σκευασμάτων ενάντια τόσο στα ενδο- όσο και στα εξω-παράσιτα για να προστατέψουμε τους τετράποδους φίλους μας αλλά και με σκοπό την επίτευξη υγιούς και ασφαλούς συμβίωσης μαζί τους.
Είναι σημαντικό να συμβουλεύεστε τον κτηνίατρο σας πριν χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε αντιπαρασιτικό σκεύασμα καθώς υπάρχουν διάφοροι κίνδυνοι κατά τη χρήση τους. Ο κτηνίατρος θα σας προτείνει ένα ειδικό αντιπαρασιτικό πλάνο για το κατοικίδιο σας και θα σας δώσει συμβουλές για τη σωστή εφαρμογή του.